TABİP ODASI BAŞKANI YAVUZ; ÜCRETSİZ OKUL YEMEĞİ ADIYAMAN'DA BÜYÜK İHTİYAÇTIR
Adıyaman Tabip odası başkanı Dr.Erdal yavuz ve STK'lar deprem bölgesi Adıyaman'da okul yemeğinin temel ihtiyaç ve kamul hak olduğunu belirterek,
Bugün Emek Meslek Örgütleri ve STK’lar Adıyaman Okul Yemeği Komisyonu kurmak amacıyla bir araya geldik. Okul Yemeği Komisyonu gereklilik görüldüğünden birçok ilde kuruldu, ilimizde ve diğer deprem illerinde daha büyük bir önemi olduğu için bu basın toplantısı ile kamuoyunu bilgilendirme ve bu konuda görev sorumluluğu hatırlatma gereği duyduk.
Geçtiğimiz ay TTB ve SES ile ilimizde çocukların beslenmesi üzerine yapılan çalışmada; ücretsiz okul yemeğinin ilimizde büyük bir gereklilik olduğunu bir kez daha gördük.
Bu çalışma; 5 yaş altı çocukların beslenme durumlarına yönelik ilimizde yapılan bir çalışmadır. İlimizde deprem sonrası 15-18. Aylar arasında 374 çocuk ve ailesinin toplanan verisinin niceliksel, niteliksel ve gözlemsel olarak değerlendirmesini kapsamaktadır. Bu çalışmanın sonucu olarak en temel sorunların barınma sorunları, ekonomik yetersizlik, gıdaya erişememe ve gıdayı saklama koşullarının yetersizliğidir. Adıyaman ilinde beş yaş altı çocukların %14,4’ünde bodurluk; %6,0’ında zayıflık ve %6,5’in aşırı kiloluluk belirlenmiştir. Bu oranlar Türkiye ortalamasının çok üzerindedir (kaynak: Deprem Bölgesindeki Beş Yaş Altı Çocukların Beslenme Durumları Adıyaman Örneği- Kasım 2024)
Okul yemeği lütuf değil tüm çocukların, gençlerin kamusal hakkıdır. Okul yemeği kamusal haktır ve okul yemeği programlarını uygulamak sosyal devlet ilkesinin gereğidir. Kamu eliyle, kamu kaynaklarıyla okul öncesinden yükseköğretime tüm öğrenciler için okul yemeği programları bir an önce hayata geçirilmelidir.
Çocukların sağlıklı beslenmesinin sağlanması “bütçe yetersizliği” meselesi olarak değil, sosyal devletin yerine getirmesi gereken öncelikli kamusal görev olarak görülmelidir. Bütçe görüşmelerinin ana gündemlerinden biri okul yemeği olmalı, okul yemeği için yeterli bütçe ayrılmalıdır.
MEB’e bağlı bir ilimizde Beslenme Genel Müdürlüğü birimi oluşturulmalı, yeterli sayıda beslenme ile ilgili gıda mühendisi, beslenme ve diyet uzmanı, hekim, aşçı ve mutfak personellerinin kadrolu, güvenceli istihdamı sağlanmalıdır.
Yapılacak tüm çalışmalar sağlık ve beslenme mevzuatına uygun olarak yürütülmelidir.
Fiziki mekân açısından uygun okullarda acilen yemekhane mekanları oluşturulmalı; fiziki mekanı uygun olmayan okullarda ise il ve ilçe bazında uygun yerleşim noktalarında merkezi mutfaklar oluşturulmalı; okullara bu noktalardan uygun taşıma araçlarıyla okul yemeği ulaştırılmalıdır.
Okullarda ve illerde kurulacak merkezi mutfaklarda verilecek hizmet bir kamu görevi olarak görülmeli; okul yemeği programı MEB’e bağlı olarak kurulacak olan Beslenme Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmelidir.
Okullarda çocukların temiz suya erişimini sağlayacak uygunlukta sebil ve çeşmeler oluşturulmalıdır. İçme sularının kontrolü düzenli bir şekilde yapılmalı ve bu rapor halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Su kirliliğinin olduğu bölgelerde acil önlemler alınmalıdır.
Okul yemeği programları ve sağlıklı suya erişim uygulamaları okul aile birlikleri, meslek örgütleri, sendikalar ve demokratik kitle örgütlerinin denetimine açılmalı; yalnızca valilik kontrolünde değil, beslenme genel müdürlükleri kapsamında da olması sağlanmalıdır.
İlgili kamu kurumlarının gıda ve su alanında yürüttüğü kontrol, denetim ve izleme faaliyetlerinden elde edilen sonuçlar ve yapılan çalışmalar kamuoyu ile düzenli bir şekilde şeffaf olarak paylaşılmalıdır.
Okullarda sağlıklı beslenme dersi, zorunlu dersler arasında yer almalı; Sağlık Bilgisi ve Hayat Bilgisi gibi derslerde su ve beslenme temel bir ünite olarak yer almalıdır. Ayrıca su ve beslenme konusu okul rehberlik hizmetlerinin ve sınıf rehberliğinin temel bir parçası olmalıdır. Velilere yönelik olarak beslenme konusunda bilgilendirme çalışmaları yapılmalı; okul yemeği programlarının gerekliliği, yaratacağı faydalar ve çeşitli ülkelerde var olan deneyimler hakkında bilgilendirici yayınlar yapılmalıdır.
Tüm okullarda ayrımsız, amasız, fakatsız şekilde sağlıklı su ve ücretsiz yemek sağlanmalıdır.
Okul Yemeği Komisyonu:
Adıyaman Tabip Odası
Eğitim Sen Adıyaman Şubesi
Çocuk Hakları Merkezi
SES Adıyaman Şubesi
Adıyaman Kent Konseyi
Tarım Orkam Sen Adıyaman Temsilciliği
Adıyaman Aile Hekimleri Derneği